Cok gizli Ingiliz raporlari ilk kez yayinlaniyor
Tarihci Kitabevi, Ingiliz Yillik Raporlarinda Türkiye dizisi ile yayim hayatina basliyor.
Ingiliz Yillik Raporlari ülkemizde ilk kez tam metin ve orijinal metin fotokopisiyle birlikte yayinlaniyor.
Ingiliz Yillik Raporlarinda Türkiye dizisinde, 1920-1927 yillari arasinda tutulmus sekiz rapor yer aliyor.
Her rapor ayri bir kitap olarak basiliyor.
Marmara Üniversitesi Tarih Bölümü Ögretim Üyesi Yrd. Doc. Dr. Ali Satan tarafindan hazirlanan dizide yer alan raporlar, Londra Kew Gardensta bulunan Public Record Office PROde Ingiltere Disisleri Bakanligi Foreign Office belgeleri arasindan bulunuyor.
Ingiliz Yillik Raporlarinda Türkiye dizisinin birinci kitabi olan 1920 yili raporu, Ingiliz Yüksek Komiseri Sir H. Rumbold tarafindan 27 Nisan 1921 tarihinde Ingiliz Disisleri Bakani Lord Curzona yazilmis. Raporda 30 Ekim 1918den 1921 yilinin ilk aylarina kadar Istanbul ve Anadoluda yasanan olaylar ve gelismeler anlatiliyor. Raporda yer alan bazi basliklar söyle
Istanbul ve Ankara hükümetlerinin dis iliskileri,
Müttefik Polis Teskilati ve Türk Polisi,
Sihhi Yönetim,
Türkiye ile Yapilan Ticarete Iktisadi Bakis,
Basin,
Gayrimüslimlerin Durumu,
Kürt Meselesi,
Padisah Vahdettin, Sadrazam Damat Ferit Pasa, Mustafa Kemal, Kazim Karabekir Pasa...
Raporda yer alan ilgi cekici tespit ve analizlerden bazi örnekler...
Ermenilere karsi girisilen basarili mücadele Türklerin moralini hayli yükseltmisti cünkü tam da Baskan Wilsonin Sevr Antlasmasinin maddelerinde Ermeniler lehine degisiklikler yapilacagini duyurdugu sirada Milli Mücadele temel hedeflerinden ilkine ulasmisti. Bir gram gercek binlerce tonluk Müttefik teorisine bedeldir.
Türklerin Kürtlerin milli emellerine siddetle karsi cikmasinin asil sebebi ... Türkiyenin hemen yani basinda vücut bulacak bu tür bir devletin kabul edilemeyecegi, bunun Türklerin askeri ve siyasi acidan Suriye, Mezopotamya ve Iranin sahip oldugu düz araziye tekrar nüfuz etme ümitlerini ortadan kaldirabilecegi endisesidir. Daglarin denetimini her kim elinde tutarsa adi gecen bu ülkelere karsi hic süphesiz ki potansiyel bir tehdit olusturacaktir.
Arkadaslari arasinda pek de popüler olmayan Mustafa Kemalin kibirli biri oldugu söylenebilir. ... Savas sirasinda bir gözünü yitirmis oldugu söylenmektedir. ... Muhtemelen kendisinin hazirladigi konusmalari kitleleri ve her türlü durumu basariyla yönlendirme yetenegine sahip oldugunu acikca yansitmaktadir.
Milli Mücadele hareketinin ic teskilatlanmasinda Ankaradan bir sekilde farkli bir durusa sahip oldugu rapor edilmistir. ... Gelecekte daha önemli rollere soyunmaya aday bir askerdir. ... Her seye ragmen potansiyel öneme sahip farkli bir kisiliktir.
